Rozwój przemysłowy Śląska Cieszyńskiego

Rozwój przemysłowy Śląska Cieszyńskiego związany jest z wydobyciem węgla i hutnictwem rudy żelaza. Ważnym czynnikiem była budowa kolei Koszycko-Bogumińskiej w latach 1869-1872, która umożliwiła połączenie lokalnych przedsiębiorstw z całym obszarem monarchii austro-węgierskiej. Do najstarszych zakładów przemysłowych należała huta żelaza Książęcej Komory Cieszyńskiej należąca do arcyksiążąt habsburskich.

Zakłady powstały na przedgórzu w południowej części Śląska Cieszyńskiego, wykorzystując sprzyjające warunki lokalne – miejscowe złoża rudy żelaza, obfitość drewna do produkcji węgla drzewnego i górskie rzeki jako siłę napędową. Najstarszy zakładhutniczy założono w Ustroniu w 1770 roku. Kolejne powstały w Baszce (1778), Leskowcu koło Frydku (1833, później Huta Karola), hamernie w Obszarze koło Żywca i wielki piec w Węgierskiej Górce w Galicji (1838). Huta żelaza w Trzyńcu została uruchomiona w 1839 roku. Początkowo był to tylko podrzędny zakład Komory Cieszyńskiej, ale z czasem, po doprowadzeniu do Trzyńca w 1871 rokuKolei Koszycko-Bogumińskiej, która połączyła go z kopalniami węgla w regionie i kopalniami rudy na Słowacji, stał się głównym ośrodkiem hutniczym.

Wielki rozwój spółki nastąpił po jej sprzedażyAustriackiemu Towarzystwu Górniczo-Hutniczemu w 1906 roku, kiedy doszło do jej restrukturyzacji i modernizacji. Nierentowne i przestarzałe zakłady i oddziały zostały zamknięte (1907 emaliernia, 1908 pudlingarnia) lub sprzedane (Baszka, Ustroń, Sporysz-Obszar). W okresie międzywojennym doszło do dalszego rozwoju całej spółki przemianowanej na Spółkę Górniczo-Hutniczą. Hutę w Trzyńcu rozbudowano i zmodernizowano i wybudowano szereg nowych oddziałów (nowy IV wielki piec, nowa II stalownia, dwie nowe baterie koksownicze itp.) Huta Trzyniecka stała się największym zakładem na Śląsku Cieszyńskim zatrudniającym prawie 6000 osób. Pod koniec lat 20. XX wieku była jedną z najnowocześniejszych i najlepiej wyposażonych hut w Europie Środkowej. W 1946 roku została upaństwowiona, w 1950 roku zmieniono jej nazwę na Huta im. W. M. Molotowa w Trzyńcu, w 1957 roku na Huta Trzyniecka im. WSRP. Stała się największym producentem żelaza, stali i wyrobów walcowanych w Czechosłowacji, zatrudniając w latach 60. XX wieku ponad 20 000 osób. Szczyt produkcji przypadł na lata 80. XX wieku. Po 1989 rokuhuta została sprywatyzowana, większościowym właścicielem stała się spółka Moravia Steel a. s. Huta Trzyniecka jest obecnie największym zakładem metalurgicznym w Republice Czeskiej, zatrudniającym około 7000 osób.

Widok huty w Trzyńcu, w centrum piec na węgiel drzewny z 1844 r., widok namalowany od wzgórza Borek [Muzeum Těšínska]
Budowa wielkiego pieca w latách 1858-1862 w hucie w Trzyńcu, foto Ryszard Jastrzembski, Cieszyn [Státní okresní archiv Frýdek-Místek]
Widok huty w Trzyńcu, ok. 1920 r. Całą budowę wykonała firma cieszyńskich budowniczych Fuldów od 1871 r. [Státní okresní archiv Frýdek-Místek]
Widok ogólny huty w Trzyńcu, na pierwszym planie kolonia, 1930 r. [Muzeum Těšínska]
Zagraniczni akcjonariusze przed budynkiem huty, okres międzywojenny [Muzeum Těšínska]
Walcarki w hucie, lata 30. XX w. [Muzeum Těšínska]
Widok ogólny huty w Trzyńcu, koniec lat 30. XX w. [Muzeum Těšínska]
Huta im. V. M. Mołotowa, pierwsza sztaba, 1945 r. [Muzeum Těšínska]
Remont generalny wielkiego pieca, 1950-1958 [Muzeum Těšínska]
Widok budynków huty, na pierwszym planie ogródki i domki, 1960 r. [Muzeum Těšínska]
Následující
Předchozí

Inne zatrzymanie

Dolní Lomná

Muzeum w Łomnej Dolnej (Dolní Lomné)

Vendryně

Piece Wapienne w Wędryni (Vendryni)

Třinec

Śladami drewna, żelaza i ludzi